مکانیابی فضاهای چند منظوره با هدف مدیریت بحران بعد از زلزله مورد شناسی: بافت فرسوده شهر شوشتر

حوادث طبیعی و از جمله‌ی آن‌ها زلزله، همیشه به عنوان یکی از مخرب‌ترین عوامل آسیب‌رسان در سکونتگاه‌های انسانی از دیرباز مطرح بوده‌است. این مسأله در شهرها به عنوان عالی­ترین مراکز تجمع انسانی، به علت تراکم جمعیتی و با توجه به آسیب پذیری بافت‌های قدیمی و فرسوده در  آن‌ها، بحث برنامه‌ریزی و مدیریت بحران را به عنوان ضرورتی غیر قابل اجتناب مطرح می‌سازد. در پژوهش حاضر که از لحاظ روش‌شناسی به صورت «توصیفی- تحلیلی» گردآوری شده‌است، هدف پژوهش شناسایی و مکانیابی فضاهای چند منظوره، با هدف مدیریت بحران بعد از زلزله در بافت قدیمی شهر شوشتر می‌باشد. جهت مکانیابی فضاهای چند منظوره، با استفاده از نظرات کارشناسان 8 نوع از فضاهای شهری شامل فضای سبز، فضاهای ارتباطی، فضاهای پایانه‌های مسافربری، فضاهای اداری، فضاهای ورزشی، فضاهای آموزشی، فضاهای درمانی و امداد و نجات و فضاهای باز خالی انتخاب شده‌اند. جهت ارزش‌گذاری فضاهای منتخب برای اولویت‌بندی مکان مناسب برای مدیریت بحران در بعد از زلزله در بافت فرسوده شهر شوشتر، از نظرات 15 نفر از کارشناسان استفاده شده‌است. برای تحلیل وزنهای بدست آمده از نظرات کارشناسان از مدل تحلیل سلسله مراتبی دلفی فازی (FDAHP) استفاده شده‌است. نتایج حاصل از این مرحله، هم به صورت وزن‌بندی فازی در قالب حداقل، میانگین و حداکثر وزن فازی و هم به صورت وزن غیرفازی شده نهایی بدست آمده و نهایتاً با تلفیق این نتایج در محیط نرم افزار Arc GIS، به نقشه‌های فازی و غیر فازی نهایی مکانیابی فضاهای چندمنظوره جهت مدیریت بحران در بافت فرسوده شهر شوشتر انجام گرفته‌است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که فضاهای باز و خالی با کسب 769/0، حداکثر وزن فازی و 356/0 وزن غیر فازی نهایی؛ از دیدگاه کارشناسان در اولویت اول مکانی برای مدیریت بحران به آسیب دیدگان زلزله در بافت فرسوده شوشتر می‌باشد و ثانیاً قسمت‌های جنوب و جنوب غربی بافت فرسوده با توجه به نتایج پژوهش بهترین مکان‌ها جهت مدیریت بحران در بعد از زلزله از لحاظ اسکان آسیب دیدگان می‌باشند.